Balina nedir?
Balinalardan uzunluğu 20 metre, ağırlığı 200 ton olan, yağı ve çubukları için avlanan memeli hayvan, kadırgabalığı, falyonos (balaena mistycetus).
Balinalar memeli canlılar sınıfının, balinagiller takımını oluşturan deniz hayvanlarıdır. Latince’ye Yunanca’dan geçmiş olan cetus (balina) kelimesi “büyük deniz hayvanı”anlamına gelmektedir. Boyları 25-30 metreyi, ağırlıkları 150 tonu bulan en büyük deniz canlılarıdır. Suyun kaldırma kuvveti sayesinde bu ağır gövdelerini taşıyabilmektedirler.
Balinalar suda yaşamasına rağmen taşıdığı birçok özellik sebebiyle memeliler sınıfında yer almaktadır. Bir balık gibi yumurtlayarak üremezler, yavrularını doğuran ve emziren canlılardır. Bunun yanında bir balığın vücut ısısı suyun sıcaklığına göre değişirken, balinalar sıcak kanlıdır. Balıklar solungaçlarıyla solunum yaparken, balinalar akciğer solunumu yapmaktadırlar.
Gövdeleri mekik şeklinde olup, kuyrukları yatay şekilde düzleşmiştir. Vücutlarında pul veya tüy benzeri yapılar yoktur. Derisi kaygan ve serttir. Kemiklerinin içi ve vücutları kalın bir yağ tabakasıyla kaplıdır. 45 cm kadar olan bu yağ tabakası sayesinde soğuktan korunurlar. Ortalama 70-90 yıl yaşarlar. Sürüler halinde gezer ve kendilerine özgü çıkardıkları sesler sayesinde haberleşmelerini sağlarlar. Uykuları insanlar gibi derin ve uzun değildir. Soluk almaları insanlar gibi istemsiz olmadığından uykuları da kısa süreli olmak zorundadır.
Balinaların bir tekneyi kürekleri ve tayfalarıyla birlikte tamamen içine alacak kadar büyük bir ağzı vardır. 300 sığırı veya 60 fili sığdırabilecek kadar büyük de bir midesi vardır. Dişli balinalarda alt ve üst çenede avını yakalamaya yarayan dişler bulunmaktadır. Dişsiz ya da çubuklu balinalarda ise, ağız içerisinde diş yerine sayıları 400’ü bulan “fanon” adı verilen, tıpkı bir balık ağı gibi ağzının içini ören, çubuk benzeri yapılar bulunmaktadır. Yemek boruları ve gırtlakları oldukça dardır. Bu yüzden küçük canlılarla beslenmek zorundadırlar. Ağzını açtığında içeriye suyla birlikte küçük deniz canlıları da dolar. Daha sonra ağzını kapatır, suyu fanonların arasından dışarıya geri verir. Fanonlara takılan deniz hayvanlarını ise diliyle birlikte geriye atarak yutmaktadır.
Seksenden fazla yaşayan türü bulunan balinaların iki alt takımı vardır.
- Dişli Balinalar (Odontoceti)
- Çubuklu Balinalar (Mysticeti)
Balinaların içinde en büyüğü 30 metre boyu, 200 ton ağırlığı olan mavi balinalardır.
0 yorum:
Yorum Gönder